БАНТУ ТИЛЛАРИ

БАНТУ ТИЛЛАРИ — бенуэконго (Марказий ва Жан. Африка туб аҳолиси) тиллари гуруҳи. Бу тилларда 150 млн. дан ортиқ киши сўзлашади (1997). Морфологияси, синтаксиси ва лексикасида умумийлик бор. Б. т. да баъзи флексия унсурлари бўлсада, асосан агглютинативдир. Товуш тизимида оҳанг семантик ва грамматик маъноларга эга. Кўпчилигида 5 —7 тадан унли бор, бўғинлар очиқ. Фақат камерун тилларида ёпиқ бўғинлар учрайди. Грамматик номлар тизими ривож топган. Банту тилларининг қабул қилинган таснифи йўқ. Жан. африкалик тилшунос К. Док таклиф этган тасниф («Африка тиллари маълумотномаси») ва инглиз тилшуноси М. Гатрининг таснифи муҳим илмий аҳамиятга молик. Банту тилларининг энг кўп тарқалганлари: ньямвези, сукума (Танзания), кикуйю, камба (Кения), конго, нгала (лингала), луба, мбунду (Конго ва Ангола), рунди (Урунди), руанда (Руанда), ганда (Уганда), коса ва зулу (ЖАР), дуала, эвондо, булу (Камерун), суто (Лесото), чуана (Ботсвана), шона тиллар гуруҳи (Мозамбик) ва б. дир. Банту тиллари ичида суахили тили Марказий ва Жан. Африканинг шарқий қисмидаги кўпгина мамлакатлар аҳолисининг алоқа тилига айланмоқда, Танзаниянинг расмий тили деб эътироф этилган.

Prev Article

БАНКНОТЛАР

Next Article

БАНЬ ГУ